فهرست
اهمیت ماه ذوالقعدة الحرام
ذوالقعده یکی از چهار ماه حرام (ذی‌القعده، ذی‌الحجه، محرم و رجب) است.
روزها و شب‌های ماه ذی‌القعده، از اهمیت خاصی برخوردار است و اعمال خاصی برای آن ذکر شده است.
سیّد‌بن‌طاووس در فضیلت این ماه مى‌فرماید: «ماه ذى‌القعده ماهى است که به‌هنگام شدّت و گرفتارى، زمان خوبى براى دعا است، و براى رفع ظلم و ستم و دعا بر ضد ظالم مؤثّر است». و مى‌فرماید: «این ماه، ماه اجابت دعاها نامیده شده است؛ لذا باید اوقاتش را غنیمت شمرد و در آن روزه حاجت گرفت» اقبال الاعمال
نماز توبه در روز یکشنبه ماه ذوالقعده
این نماز از طریق روایتى از رسول خدا(صلى‌الله‌علیه‌وآله) نقل شده است. در فضیلت این نماز، آمده است که: هرکس آن را به‌جا آورد توبه‌اش پذیرفته مى‌شود و گناهانش آمرزیده مى‌گردد و سبب برکت براى نمازگزار و خانواده‌اش خواهد بود، و در روز قیامت کسانى که از او طلبى و یا حقّى دارند، از وى راضى گردند و با ایمان از دنیا مى‌رود و قبرش براى او وسیع و نورانى گردد و پدر و مادرش از او راضى شوند، و آنها نیز مورد مغفرت خداوند قرار گیرند، ذریّه او نیز بخشیده شوند و روزى او وسیع گردد. فرشته مرگ به‌هنگام مردن، با او مدارا کند و به آسانى جانش را بگیرد.
اقبال الاعمال، ج۱، ص۳۰۸
در یکی از یکشنبه‌های ماه ذی‌القعده رسول خدا(صلى‌الله‌علیه‌وآله) وارد بر اصحاب شدند و فرمودند: کدام‌یک از شما تصمیم به توبه دارد؟ اصحاب گفتند: همه ما دوست داریم توبه کنیم!
حضرت فرمودند: پس غسل کنید و وضو بگیرید، سپس روش نماز را بیان کردند که پایین‌تر (در بخش اعمال) بیان کردیم.
سپس رسول خدا(صلى‌الله‌علیه‌وآله) فرمود: هر بنده‌ای از امت من این عمل را انجام دهد، از آسمان به او ندا می‌شود: «یَا عَبْدَ اللَّهِ اسْتَأْنِفِ الْعَمَلَ فَإِنَّکَ مَقْبُولُ التَّوْبَهِ مَغْفُورُ الذَّنْبِ»، ای بنده خدا، عمل خود از نو آغاز کن؛ زیرا توبه تو پذیرفته و گناه تو آمرزیده شد. و فرشته‌ای از زیر عرش به او خطاب می‌کند: «أَیُّهَا الْعَبْدُ! بُورِکَ عَلَیْکَ وَ عَلَى أَهْلِکَ وَ ذُرِّیَّتِکَ»، ای بنده! خجسته باد بر تو و اهل و فرزندان تو. و فرشته‌ای دیگر ندا می‌کند: «أَیُّهَا الْعَبْدُ تَرْضَى خُصَمَاؤُکَ یَوْمَ الْقِیَامَهِ»، ای بنده! دشمنان تو در روز قیامت از تو راضی خواهند گردید. و فرشته‌ای دیگر ندا می‌کند: «أَیُّهَا الْعَبْدُ تَمُوتُ عَلَى الْإِیمَانِ وَ لَا أَسْلِبُ مِنْکَ الدِّینَ وَ یُفْسَحُ فِی قَبْرِکَ وَ یُنَوَّرُ فِیهِ»، ای بنده! تو مؤمن از دنیا می‌روی و دین تو از تو گرفته نمی‌شود و قبر تو گشوده و نورانی می‌شود. و فرشته‌ای دیگر ندا می‌کند: «أَیُّهَا الْعَبْدُ یَرْضَى أَبَوَاکَ وَ إِنْ کَانَا سَاخِطَیْنِ وَ غُفِرَ لِأَبَوَیْکَ ذَلِکَ وَ لِذُرِّیَّتِکَ وَ أَنْتَ فِی سَعَهٍ مِنَ الرِّزْقِ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهِ»، ای بنده! پدر و مادر تو از تو راضی خواهند گردید، اگرچه از تو ناخشنود باشند و پدر و مادر و فرزندان تو آمرزیده شدند و روزی تو در دنیا و آخرت گشوده و فراوان خواهد بود.
و جبرئیل علیه‌السلام ندا می‌دهد: «أَنَا الَّذِی آتِیکَ مَعَ مَلَکِ الْمَوْتِ أَنْ یَرْفُقَ بِکَ وَ لَا یَخْدِشَکَ أَثَرُ الْمَوْتِ إِنَّمَا تَخْرُجُ الرُّوحُ مِنْ جَسَدِکَ سَلًّا [سَلَاماً]»، من همراه با فرشته مرگ می‌آیم و به او سفارش می‌کنم که با تو به‌نرمی رفتار کند و اثر مرگ حتی خراشی در تو ایجاد نخواهد کرد و فقط روح تو به‌آرامی از بدنت خارج خواهد شد.
شب و روز دحوالارض
روز ۲۵ ذی‌قعده به روز «دحو الارض» معروف است؛ چه اینکه در مثل چنین روزی کره زمین از زیر آب سر برون آورده و گسترده شده و اولین خشکی که از زیر آب بیرون آمده، کعبه یا مکه بوده است.
اعمال ماه ذوالقعده
نماز توبه یکشنبه ذی القعده
هرکس دوست دارد آمرزیده شود، در یکشنبه ماه ذی‌قعده این نماز را بخواند که ثوابش بالاتر گذشت. (ظاهر روایت این است که اگر در یکی از یکشنبه‌های این ماه هم بخواند، آن آثار را دارد)
- غسل کن و وضو بگیر
- چهار رکعت نماز (دو تا دو رکعتی) به این صورت بخوان
- در هر رکعت، بعد از سوره حمد، سه مرتبه قل‌هوالله و یک مرتبه فلق و یک مرتبه ناس
- پس از تمام‌شدن نماز، هفتاد بار استغفار «أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ رَبِّي وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ»
- سپس یک مرتبه بگو: «لا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ»
- سپس بگو: «يَا عَزِيزُ يَا غَفَّارُ، اغْفِرْ لِي ذُنُوبِي وَ ذُنُوبَ جَمِيعِ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ، فَإِنَّهُ لَا يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا أَنْتَ»
اقبال الاعمال (طبع جدید سه‌جلدی)، ج۲، ص۲۰
اعمال شب و روز دحو الارض
در کتاب‌های ادعیه برخی اعمال عبادی برای این شب و روز مستحب شمرده شده است:
- روزه، به گفته شیخ عباس قمی در مفاتیح الجنان، دحو الارض یکی از چهار روزی است که در سال روزه آنها ممتاز است! همچنین روایاتی نقل کرده که روزه این روز کفاره ۷۰ سال است، برای روزه‌دارش هر چه که در میان آسمان و زمین است استغفار می‌کند، هر کس این روز را روزه بگیرد و شبش را به عبادت بگذراند برای او عبادت ۱۰۰ سال نوشته می‌شود
- غسل،
- نماز، خواندن دو رکعت نماز در وقت ظهر، در هر رکعت بعد از سوره حمد، پنج مرتبه سوره شمس بخواند و بعد از اتمام نماز بگوید: لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ. سپس بگوید: يَا مُقِيلَ الْعَثَرَاتِ أَقِلْنِي عَثْرَتِي يَا مُجِيبَ الدَّعَوَاتِ أَجِبْ دَعْوَتِي يَا سَامِعَ الْأَصْوَاتِ اسْمَعْ صَوْتِي وَ ارْحَمْنِي وَ تَجَاوَزْ عَنْ سَيِّئَاتِي وَ مَا عِنْدِي يَا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِكْرامِ
- زیارت، زیارت امام رضا(ع)،
- دعا، خواندن دعایی که با عبارت اللَّهُمَّ دَاحِيَ الْكَعْبَهِ … شروع می‌شود
وقایع ماه ذوالقعده
محتویات وقایع ماه‌ها حذف و در رویدادنگار شیعه (تقویم قمری کنار سایت) قرار گرفت.
0 نظر